Kruisbessen zijn voor een lange tijd erg populair geweest in Nederland, maar de afgelopen jaren nauwelijks meer in de supermarkt te vinden. De iets zurige smaak en stugge schil zullen hier zeker in mee gedragen hebben, maar ook de gevoeligheid voor meeldauw van ouderwetse rassen heeft daarbij geholpen. Gelukkig zijn er tegenwoordig ook rassen die goed resistent zijn tegen ziekten.

Een kruisbes kopen.

Hieronder vind u een kort rassenoverzicht van ons assortiment. Onderschat vooral de ziekteresistentie niet. Het verschil tussen een gevoelig en ongevoelig ras is zeer groot bij kruisbessen.

Kleine, rode kruisbessen aan een plant. Bron: wikimedia commons.

Hoe plant ik een kruisbessenplant?

Kruisbessen kunnen geplant worden in de halfschaduw. Let hierbij op dat de grond niet te nat is. Een te natte grond veroorzaakt ziekten, en kan in het ergste geval er zelfs voor zorgen dat de plant niet aan slaat. Een goede regel is: blijven de plassen nog uren liggen na een regenbui, dan is de grond te nat. In principe kunnen kruisbessen uit pot het hele jaar geplant worden, maar planten tussen September en Maart wordt aanbevolen. Kruisbessen die in het najaar geplant zijn, groeien over het algemeen sterker. De aanbevolen plantafstan is 1 meter.

Maak voor het planten de kluit van de plant goed nat en plant de kruisbes even diep als hij in de pot heeft gestaan. Wij leveren de plant aangebonden aan stokken; deze mogen verwijderd worden. Indien u in het voorjaar/de zomer plant moet u de eerste weken goed water geven.

Bemesten van een kruisbes.

Bemest de plant met organische meststoffen, zoals koemestkorrels in Maart/April. De kruisbes heeft niet erg veel mest nodig. U kunt na het bemesten direct netten spannen indien u veel last heeft van vraat door vogels. 

Oogsten

Als u de kruisbessen wilt verwerken tot jam, kunt u ook de bessen oogsten voor ze helemaal rijp zijn. Kruisbessenplanten geven meestal al in het eerste jaar vrucht. De meeste kruisbessen zijn rijp in Juni of Juli.

Snoeien

De onderhoudssnoei vindt tussen november en maart plaats, bij voorkeur in het voorjaar. Oude, onproductieve takken snoeit u weg om plaats te maken voor de jonge, gezonde stengels. Verwijder ook beschadigde en gebroken takken, samen met takken die een andere tak kruisen. Een luchtige struik vangt meer licht en is productiever. Snoei de takken die u wilt behouden ongeveer een kwart in. Het is ook mogelijk te snoeien na de oogst. Een luchtig gesnoeide struik heeft ook minder last van ziekten.

Het is ook mogelijk om een kruisbes uit te leiden. Hiermee is een hogere productie te behalen, en is het makkelijker om de plant open te houden. Houd er wel rekening mee dat de takken van een kruisbes vaak niet lang genoeg zijn om een schuttig te vullen (zoals wel het geval is bij bijv. een framboos, druif of kiwi). Alleen een laag hekje kan geheel gevuld worden met kruisbessen. Kruisbessen hebben geen sterke neiging om te ondergronds te vermeerderen, en dus te "lopen" door de tuin. Een kruisbes die uitgeleid wordt, is ongeveer een meter hoog. Gebruik indien u een hekje wilt vullen een iets lagere plantafstand, van rond de 80cm.

Ziekten en plagen

Een veel voorkomende ziekte bij kruisbessen is meeldauw. Deze schimmel groeit vooral op warme, vochtige dagen hard en kan vruchten aantasten en groei vertragen. Hoewel er chemische bestrijding mogelijk is, is de beste oplossing het planten van een ziekteresisten ras zoals Pax.

Een overzicht van andere wat minder voorkomende ziekten vind u hier: 

http://www.houtwal.be/vakartikels/kleinfruit_houtig/ribes/ribes_ziekten_plagen.htm.